संवादशास्त्रात महत्वाचे असून, संवादशास्त्रात संवादाचे एकूण चार प्रकार आहेत.
1. स्वयं संवाद - Intra Personal Communication
२. द्वि-व्यक्तीय - संवाद Interpersonal Communication
३. समूह संवाद -Group Communication
४. जनसंवाद - Mass Communication.
● स्वयं किंवा आत्मसंवाद - प्रत्येक व्यक्ति स्वतःशीच संवाद साधत असतो. प्रसंगानुरूप आपल्या मनात विचार येत असतात आणि सदसदविवेकबुद्धीच्या जोरावर त्या त्या प्रसंगाचे मूल्यमापन करीत असतो. या साऱ्या प्रक्रियेत व्यक्ति स्वतःशीच बोलते. स्वतःलाच प्रश्न विचारते, स्वतःच त्याची उत्तरे देते. म्हणजे ती स्वतःच संप्रेषकाची भूमिका आणि श्रोत्याची भूमिका दोन्ही असते. या आत्मसंवादाच्या प्रक्रियेत एक आणि केवळ एकच व्यक्ति सामिल होते. आध्यात्मिक क्षेत्रात या संवादाचा प्रभाव दिसून येतो.
● द्विव्यक्तीय संवाद - दोन आणि केवळ दोनच व्यक्तींमधील संवाद यात अभिप्रेत आहे. यात तिसरी व्यक्ति सहभागी नसते. हा संवाद व्यक्तिगत आणि निकटता निर्माण करणारा असतो. यात शब्द आणि हातवाऱ्यांची देवाणघेवाण करण्यास वाव मिळतो. हा प्रकार दोन व्यक्तींमध्येच मर्यादित राहणारा असल्यामुळे संवादाच्या क्षेत्रात सर्वाधिक सुयोग्य प्रकार मानण्यात आला आहे. या प्रकारच्या संवादामुळे व्यक्तीचे मन वळविणे तसेच त्याच्यावर प्रभाव पाडणे सहज शक्य होते. या संवादात मौखिक आणि अमौखिक संवाद साधणे आणि संवाद साधनांचा योग्य तो वापर करणे शक्य असते. तात्काळ प्रतिसाद मिळणे हे याचे आणखी एक वैशिष्ट्य.
दोन व्यक्तींमधील हा संवाद शारीरिक हालचालींतून मिळणाऱ्या सूचनांची देवाण घेवाण करतो.
• समूह संवाद - दोनपेक्षा अधिक व्यक्तींचा समूह तयार होतो. यात समूहाच्या आवश्यकतेनुसार कमी वा जास्त संख्या ठरत असते. हा संवाद नियंत्रित वातावरणात पार पडतो. यात लागणारा वेळ तो समूह किती मोठा आहे, यावर निगडीत असतो. समूहकर्त्याचे समूहातील इतरांशी कसे संबंध आहेत. यावरही बरेचसे अवलंबून असते. भाषण, कीर्तन, भजन, नाटक यात समुह संवाद घडतो.
जनसंवाद : समूह संवादाचे मोठे स्वरुप म्हणजे जन संवाद. यामध्ये संप्रेषक आणि श्रोता यांचा थेट संवाद प्रस्थापित न होता तो एखाद्या जनसंवाद माध्यमाद्वारे प्रस्थापित होतो. थेट सवाद नसल्यामुळे संप्रेषक आणि श्रोता एकमेकांना ओळखत नाहीत. पुस्तके वर्तमानपत्रे, सिनेमा रेडिओ, टेलिव्हिजन इ. सारी जनसंवाद माध्यमे आहेत. या माध्यमाद्वारे होणारा संवाद हा अप्रत्यक्ष संवाद असतो.